Засгийн газрын бүрэлдэхүүнд салхи орж магадгүй сургаар одоо байгаанууд нь сандарч, ордноос горилогсод нь догдолж буй нь илт цухалзах боллоо.
1. ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЙД СОЛИГДОХ УУ ? ХАДАГДАХ УУ ?
Юун түрүүнд Эрүүл мэндийн сайд С.Энхболд үлдэх үү? явах уу? . Түүний хувьд 2-р эмнэлгийн даргыг дөнгөж ганцхан жил хийж байхдаа гэнэтхэн шууд крандуулж Эрүүл мэндийн сайд болсон нэгэн. Олны танил бус нэгэн сайд болсон нь тухайн үед хүмүүсийг алмайруулсан нь ч үнэн. Гэхдээ эмч юм, салбарын юм гайгүй байх гэж найдаж хүлээж авсан. Түүнийг ийн гэнэт сайд болоход Ерөнхий сайдын татаас нөлөөлсөн гэлцэх. Засгийн тэргүүнтэй гэр бүлийн найз байсны хэрэг нь гарсан нь тэр гэж зарим нэгэн жиг жуг хийх. За тэр ч яахав. Ажлаа хийж чадсан уу, үгүй юу гэдэг л хамгийн гол нь. Түүнийг ажил авсан 2021 оны нэгдүгээр сарын 27-ний өдөр Монгол улсад цар тахлын улмаас нийт нас баралт 2 гэсэн ганц оронтой тоон дээр байсан юм. Харин 2021 оны арванхоёрдугаар сарын 22-ны байдлаар 1977 хүн цар тахлын улмаас хорвоог орхижээ. Ердөө 11 сарын дотор бараг 2 мянган хүний эрдэнэт эмь эрсэдсэн гэхээр ЭМЯ энд бодлогын ноцтой алдаа гаргажээ гэхээс өөр үг алга.
Түүний гаргасан 3 алдаа.
Нэгдүгээрт Нэг өрх - Нэг хаалга шинжилгээг нүд хуурсан байдлаар алдаатай хийснээс болж иргэд хэт тайвшран халдварын тархалт хуурай өвсөнд ассан түймрийн гал шиг дэгдсэн.
Хоёрдугаарт вакцин тариулсан хүн бүтэн хамгаалалтын бүрхүүлтэй болчих юм шигээр буруу сурталчилгаа хийсний улмаас вакцинтай вакцингүй бараг бүх хүн халдвар туссан. Мөн дархлаажуулалтын ажил ид өрнөх үед вакцины тасалдал үүсч 4 дэх хөл хорио утгагүй болж хувирсан.
Гуравдугаарт бүхэл бүтэн 1977 хүн нас барчихаад байхад түүнийг сайн ажилласан гэж дүгнэх нь өөрөө ямар ч утгагүй болчихоод байгаа юм.
Бүхнийг фронтод гэдэг шиг Засгийн газар улсын төсөв, ЭМД-ын сан гээд хамаг байдгаа гөвөн эрүүл мэндийн салбарт зориулж, Ковидын хуулиар шууд худалдан авалт хийх эрхийг олгосон ч санаанд хүрсэн үр дүн гараагүй.
Нэг ёсондоо монголчууд ЭМ-ийн сайдын сайнд биш азтай нь амьдарч, эзтэй нь эрсдэх байгалийн хууль “сүргийн дархлаа”-ны хатуу жамаар Дельтагийн шуургыг арайхийн давж одоо Омикроны цохилтыг үл тоож, үл хайхрах болтлоо дөжирч орхиод байна.
Цар тахлын нөхцөл байдлын үед хурдтай, самбаатай, зоригтой ажиллаж чадахгүй байгаа түүнийг дахин дархалж өөртөө гал татах сонирхол Ерөнхий сайдад байхгүй л болов уу.
Тэгвэл Эрүүл мэндийн сайдад яригдаж болох эрхмийн нэг нь Т.Мөнхсайхан. Сайд байхдаа ч, сайдаас буугаад ч нийгмийн дэмжлэгийг хүлээсэн хэвээр л байлаа. Амаржсан эхийг ХӨСҮТ-рүү нимгэн нойтон хувцастай зөөсөн асуудлаас болж Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх сайн дураараа огцроход түүнийг том улс төрийн хомрогонд нь явчихлаа гэж харуусах халаглах хүмүүс ч олон байсан.
Гэхдээ тэр нийгмийн дэмжлэг байхад улс төрийн дэмжлэг хамаагүй гэж зөрүүдэлснийхээ горыг өнөөдөр амсаж байгаа. Улс төрийн хүрээнд хамтрагчиддаа ханилгаагүй нэгэн гэж дүгнэгдэхээр үг үйлдэл гаргасан нь түүний улс төрийн карьерт нь цэг хатгасан гэж хэлж болно. Ямартаа л Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ эрүүл мэндийн салбарынхантай уулзах үеэрээ “...Эрүүл мэндийн сайд байсан зарим нэг улс төрчид хандаж хэлэхэд Эрүүл мэндийн салбарыг улс төржүүлсэн аливаа үйл ажиллагааг нэн даруй зогсоохыг шаардаж байна. Энэ удаа би эелдгээр сануулж байна. Цаашдаа ийм зохион байгуулалттай ийм үйл ажиллагааг үргэлжлүүлбэл Ерөнхий сайдын гүйцэтгэх засаглалын хэм хэмжээнд байгаа эрх мэдлээ би хэрэгжүүлэх болно. Нийт иргэдээ хамгаалахын тулд хатуу байна" гэж хэлсэн. Энэ үгэндээ ч хүрч Т.Мөнхсайханы хатгаасаар жагсаал цуглаан хийж сөрөг хүчний "Nonaadam" жагсаалттай холилдосон зарим нөхдөд нь өнөөдөр эрүү үүсгэн тагнуул дээр шалгуулж буй. Тэгээд ч өмнөх сайдынхаа хүчээр Гэмтлийн эмнэлэг, 1-р эмнэлгийн даргын албанаас шууд Эрүүл мэндийн сайд болж төрөл арилжингуутаа салбарынхаа алдаа хийдэл бүхнийг эргэж бухаж Түгжилдсэн түүнд итгэх хүн лав л МАН-ын улс төрийн хүрээнийхэн дунд байхгүй болсон. Мөн саяхнаас АТГ-д шалгагдаж буй 2-р эмнэлгийн дарга Я.Амаржаргалыг Эрүүл мэндийн яамны ТНБД байхад нь хамтран их хэмжээний мөнгө шамшигдуулсан байж болзошгүй хэмээн хардагдаж байгаа. Учир нь түүний томилсон х.Золжаргал гэх хүн нь үнэлгээний хороог нь удирдсан юм билээ. Тэгэхээр түүнд энэ удаад сайд болох боломж харагдахгүй байна. Тэр тусмаа Ерөнхий сайд Л.Оюун-эрдэнэ байх үед бүр боломжгүй.
УИХ-ын гишүүн М.Оюунчимэг. Эхлээд телевизийн дэлгэцээр олны танил болж, удаад нь улс төрд орон улмаар УИХ-д хоёронтоо сонгогдоод буй туршлагатай гишүүн. Гэхдээ түүний Байнгын хорооны хурал дээр боов идсэн бичлэг, Ковидын хуулиа унш гэдгээрээ алдаршсан хүүгийнх нь аархал, олны эгдүүцлийг хүргэж, хэлж ярьж буй үгс нь үе үе хэл амны бай болсоор ирсэн. Энэ бүхэнд тэр тийм ч амархан буугаад өгчих улс төрч биш, багагүй шартай нэгэн. Тиймдээ ч одоо УИХ-ын Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны даргын албыг хашиж буй. Үе үе эрүүл мэндийн даатгал, эмийн агентлагийн асуудлыг сөхөж ярих дуртай тэрээр дотроо Эрүүл мэндийн сайдын суудлыг бодчихсон тууж явж мэдэх л юм. Үүн дээр МАН доторх эмэгтэйчүүдийн квот, НАМЭХ-ийн дэмжлэгийн тохироо бүрдвэл Эрүүл мэндийн яам дахиад сэтгүүлч сайдтай болоход үгүй гэх газаргүй.
УИХ-ын гишүүн Ж.Чинбүрэн. Эрүүл мэндийн салбартаа Ерөнхий сайд “давхар дээл”-тэй сайд тохоон томилохоор шийдвэл түүнд хамгийн тохирох хүн Ж.Чинбүрэн болж таарч байна. Учир нь өнөөгийн парламентад Б.Бейсен, Ц.Туваан нарын эмч мэргэжилтэй гишүүд бий ч тэд сөрөг хүчнийх учраас жагсаалтаас автоматаар хасагдана. Тэгэхээр нийгэмд үнэлэгдэх нэр хүндийн хувьд ч, эмч мэргэжлийнхээ тухайд ч Ж.Чинбүрэн Эрүүл мэндийн сайдад яригдаж буй хамгийн тод кандидат яах аргагүй мөн. Тэгээд ч тэр гишүүн болоод Эрүүл мэндийн багц хуулийг батлуулахад оройлон зүтгэсэн гавьяатай. Парламентад Ардын эрүүлийг хамгаалах лобби бүлэг байгуулсан сүйхээтэ нэгэн.
Эндээс дүгнэхэд Ерөнхий сайд танхимдаа салхи оруулбал дээр дурдсан дөрвөөс Ж.Чинбүрэнд хаалга илүү нээлттэй харагдаад байгаа юм. Одоогийн сайд С.Энхболд, гишүүн М.Оюунчимэгийн тухайд ч боломж бий нь бий. Харин Т.Мөнхсайхан бол зүгээр л нийгэмд сайхан харагдах дүр төрх болохоос улс төрийн дэмжлэгээ хэдийнэ тавиад туучихсан нэгэн гэж харагдаад байгаа юм.
2. СОЁЛЫН САЙД СОЛИГДОХ УУ ? ХАДАГДАХ УУ ?
Ардын намын нүүрэн дээр урлаг соёлынхон яамтай болж магнай нь тэнийсэн. Ч.Номин гэж залуухан жавхаалаг сайдтай ч болоод авсан. Гэхдээ энэ засгийн сайдуудаас хамгийн их чих нь шуугиж байгаа сайдын нэг бол яах аргагүй Ч.Номин. Яамныхаа аппаратыг бүрдүүлэхээс эхлээд л тэрээр хэл аманд бүдэрч, төрийн ажил телевизийн контент бүтээхээс өөр шүү гэх гашуун шүүмжлэлийг гулгитлаа амсах болсон билээ. УИХ-ын гишүүдэд ургацын дээж гээд төмс тараасан биш гай болж бараг авлига хахууль өгсөн хэрэгт унангаа алдаж өөртөө “Төмс” хоч наачих дөхсөн. Тэрний дараахан 32 тэрбумын өртөгтэй Богд Зонхов бурхны асуудлаас болж буруудаж баларсан. Тэрээр “...Соёлын яам энэ цогцолборыг барих, эхлүүлэх санаачилга гаргаагүй, өнгөрсөн хугацаанд энэ төсөлд нэг ч төгрөг зарцуулаагүй. Энэ хөрөнгө оруулалтыг цаг үеэ олоогүй гэж үзэж байгаа учраас Соёлын сайдын хувьд Богд зонхова цогцолборын төсөлд хөрөнгө зарцуулахгүй болохоо мэдэгдэж байна” гэж хэлээд улам ч баалуулсан. Учир нь улсын төсөв гэдэг бол Монгол Улсын хууль. Нэгэнт батлагдсан бол хуулийг хэрэгжүүлэх л үүрэгтэй гэдгийг мэддэггүй юмуу гээд баахан баалуулсан. Соёлын яамыг тойрсон жажиг сажиг тендерийн асуудал ч түүний нэрийг сэвтүүлсээр л байгаа. Гэхдээ тэр сүүлд болсон МАН-ын 30 дахь Их хурлаар 100 жилийн түүхтэй намын Удирдах зөвлөлийн гишүүн болж гэнэт торойх нь тэр. МАН-ын Удирдах зөвлөл ердөө 32 хүний бүрэлдэхүүнтэй гээд бодохоор тэр үүгээрээ сайдын суудлаа бөхөлчихөв үү гэж бодох бүрэн үндэс бий.
Ч.Номин Соёлын сайдаас буулаа гэхэд оронд нь очих хүн хэн байж болох вэ ?. Эрэгтэй гишүүд дунд л лав тийшээ сонирхоод байх хүн үгүй л болов уу. Яруу найрагч гэдгээрээ Ж.Мөнхбат, морь уях, бөх барилдах чинь бас соёл гэдгээрээ зодог тайлсан бөх улс төрчид тийшээ зүглэдэггүй юм бол өөр хүн байхгүй. Тэгэхээр УИХ-д хоёронтоо сонгогдсон гэдгээрээ Г.Мөнхцэцэг гишүүн байж болох хувилбар. Тэр болгон дуу гараад байдаггүй чимээгүй гишүүн улс төрд хэр бяр суусан эсэхээс түүний сайд болж чадах эсэх хамаарах байх. Хэдийгээр Сү.Батболдын фракцад харьяалагддаг ч түүн дотроо нөлөө бага, тэгээд ч тэр фракц нь Соёлын яамыг сонирхох хүсэл бараг байхгүй болохоор энэ яаманд дахтай сайд ирэх биш “даахьтай” сайд нь л үлдэх байх даа гэсэн зураглал харагдаад байна.
Үргэлжлэл бий. << Өмнөх нийтлэл >>
Одоогоор сэтгэгдэл алга байна
