Монгол улсад цар тахал дэгдсэн цагаас эхлэн эрүүл мэндийн салбарт хамгийн их мөнгө зарцуулсан гэхэд болно. Харин төсвийн болон тусламжийн энэ их мөнгө хөрөнгийг ЭМЯ зүгээр л салхинд хийсгэж байгаа мэт үрэлгэн зарцуулсан болох нь өнөөдөр үнэнд гүйцэгдэж байна.
Эрүүл мэндийн салбарын хэмжээний худалдан авалт, хуваарилалтыг ЭМЯ-ны ажил хариуцсан мэргэжилтнүүд яамныхаа санхүүгийн аппаратаар хянуулахгүйгээр гарын салаагаар урсгах ажилд гаршжээ. Зүгээр л сайд нь дур мэдэн хөрөнгө мөнгөний зарцуулалтын тушаал гаргаж тараалт хийж ирсэн нь сайд солигдох болгонд нүүдлийн шувууд шиг бужигнах болсон эцэс төгсгөлгүй халаа сэлгээнээс эхтэй аж. Төрийн албаны мэргэшсэн тогтвортой байх энэхүү зарчим ЭМЯ-нд ийнхүү алдагдсаны эцсийн төлөөсийг бид өнөөдөр хүмүүсийн амь нас, хөрөнгө мөнгөөр төлж улсаараа хохирч байгаа нь ч бас бодит үнэн.
Төсвийн мөнгө, тусламжийн хөрөнгийн зарцуулалтын тайланг нэгбүрчлэн шалгах гэхээр мэдэх хүнгүй, хариуцах эзэнгүй болтлоо дампуурсан энэ яаманд бараа материалын үнэ өртөг, нэр төрөл, тоо хэмжээг тогтооход нэн хүндрэлтэй болсныг Сангийн яамнаас хийсэн шалгалтын бүрэлдэхүүнд багтсан хүмүүс тайландаа дурдсан байдаг.
ЭМЯ тендер шалгаруулахдаа зүгээр л ОНЦГОЙ НӨХЦӨЛ БАЙДАЛ гэсэн том үгээр бамбай хийж шаардлага хангахгүй оролцогчидтой гэрээ байгуулах явдал улиг болсон нь ч тогтоогджээ.
Санаатай санаандгүй эсэх нь үл мэдэгдэх шалтгаанаар худалдан авах ажиллагааны хавтаст хэргийн бүрдэл дутуу, үнэлгээний хорооны хурлын тэмдэглэл, гэрээ олгох эрх олгох мэдэгдэл зэргийг хавсаргаагүй жишээ захаас аван замаар дүүрэн. Түүгээр ч зогсохгүй зарим худалдан авах ажиллагааны хавтаст материал тэр чигээрээ олдохгүй алга болсон байгаа нь үүний цаана ямар их хулгай, хуйвалдаан байгааг гэрчлэх мэт.
Худалдан авах ажиллагаа хийхдээ ил тод байдлыг хангадаггүй, олон нийтэд мэдээлдэггүй, тендер шалгаруулалтын үр дүнг цахим хуудастаа мэдээлдэггүй зэрэг нь ямар учраас ийм нууц тендер сэм зарлав, хэний ямар ашиг сонирхол ард нь нуугдав гэх хардлагыг эрхгүй төрүүлж байгаа юм.
Иймээс тус яамнаас 2020, 2021 онд хийгдсэн бүх худалдан авах гэрээг хуулийн байгууллага нарийвчлан шалгаж, буруутай эзэн, булхайтай асуудлыг нэг мөр тодруулан тогтоох шаардлага байгааг нуух юун.
“Зуд болохоор нохой зоолдог” гэж үгтэй. Түүн шиг цар тахал, түүнээс үүдсэн хүний амь нас хохирсон, өвдөж зовсон асуудлаар далимдуулан ашиг хонжоо олсон, төсвийн болон тусламжийн хөрөнгө мөнгийг идэж шамшигдуулсан аливаа асуудалтай эвлэрч таарахгүй.
Ковидын хууль, цар тахлын нөхцөл байдал ЭМЯ-нд шууд худалдан авах боломжийг олгосон байж болно. Гэхдээ энэ нь тендерийн хулгай хийх боломж олгосон хэрэг огт биш гэдгийг сануулахад илүүдэхгүй болов уу.
ШИЛЭН ДАНС УХАЦГААЯ.
Одоогоор сэтгэгдэл алга байна
